داشتن فرزند موجب تحکیم بنیاد خانواده و داشتن پشتیبان در سالخوردگی می گردد .
کم تحرکی اسپرم، که به آن آستنواسپرمی نیز می‌گویند، وضعیتی است که در آن اسپرمها به طور ضعیف یا اصلاً حرکت نمی‌کنند. این مسئله می‌تواند یکی از علل اصلی ناباروری مردان باشد. در این مقاله، به بررسی جامع کم تحرکی اسپرم، از جمله علائم، علل، تشخیص، درمان و پیش‌بینی آن می‌پردازیم.
علائم
در بیشتر موارد، کم تحرکی اسپرم هیچ علامتی ندارد. تنها علامت احتمالی، مشکل در باروری است. اگر شما و همسرتان برای باردار شدن با مشکل مواجه هستید، پزشک ممکن است آزمایش اسپرموگرام را برای بررسی سلامت اسپرم شما تجویز کند.
علل
علل مختلفی برای کم تحرکی اسپرم وجود دارد، از جمله:
واریکوسل: واریکوسل به حالتی گفته می شود که سیاهرگ‌های بیضه متسع و متورم می‌شوند. این امر می‌تواند جریان خون سرخرگی به بیضه‌ها را مختل کند و باعث گرم شدن بیش از حد بیضه‌ها شود. دمای بیش از حد نرمال بیضه می‌تواند به اسپرمها آسیب برساند و باعث کم تحرکی اسپرم شود.
عفونت: عفونت‌هایی مانند اپیدیدیمیت (التهاب مجرای اپیدیدیم) و اورکیت (التهاب بیضه) می‌توانند به اسپرم و بیضه‌ها آسیب برسانند. این عفونت‌ها اغلب توسط باکتری‌هایی که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود ، ایجاد می‌شوند.
مشکلات هورمونی: هورمون‌ها نقش مهمی در تولید اسپرم ایفا می‌کنند. عدم تعادل هورمون‌هایی مانند تستوسترون، FSH و LH می‌تواند بر تعداد، تحرک و مورفولوژی اسپرم تأثیر بگذارد.
انسداد: انسداد در هر نقطه از مجرای ادراری می‌تواند از خروج اسپرم جلوگیری کند. این انسدادها می‌توانند ناشی از عفونت، التهاب، جراحی یا نقص مادرزادی باشند.
درمان‌های سرطان: پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی برای درمان سرطان می‌تواند به بیضه‌ها آسیب برساند و باعث کم تحرکی اسپرم شود.
مصرف مواد مخدر: مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر می‌تواند بر کیفیت اسپرم تأثیر منفی بگذارد.
عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض گرمای شدید، سموم و تشعشعات می‌تواند به اسپرم آسیب برساند.
بیماری‌های خودایمنی: برخی از بیماری‌های خودایمنی، مانند آرتریت روماتوئید و بیماری التهابی روده، می‌توانند به بیضه‌ها حمله کرده و باعث کم تحرکی اسپرم شوند.
مشکلات ژنتیکی: برخی از نقص‌های ژنتیکی، مانند سندرم کلاین‌فلتر، می‌توانند بر تولید اسپرم تأثیر بگذارند.
آستنواسپرمی ایدیوپاتیک: در حدود 10 تا 15 درصد از موارد کم تحرکی اسپرم، هیچ علت مشخصی یافت نمی‌شود. این حالت را آستنواسپرمی ایدیوپاتیک می‌نامند.
تشخیص
آزمایش اسپرموگرام تنها راه مطمئن برای تشخیص کم تحرکی اسپرم است. در این آزمایش، نمونه‌ای از اسپرم شما جمع‌آوری و زیر میکروسکوپ آزمایش می‌شود.
آزمایش اسپرموگرام موارد زیر را بررسی می‌کند:
- تعداد اسپرم: تعداد اسپرم‌های موجود در هر میلیلیتر مایع منی را گویند .
- تعداد کم اسپرم (الیگواسپرمی): اگر تعداد اسپرمهاکمتر از 15 میلیون در هرمیلی‌لیترباشد .
- تحرک اسپرم: به میزان درصد اسپرم‌هایی که حرکت می‌کنند و نحوه حرکت آنها گفته می شود .
- کم تحرکی (آستنواسپرمی): اگرکمتر از 40 درصد اسپرمها حرکت رو به جلو داشته باشند ، یا کمتر از 50 درصد اسپرمها متحرّک باشند (با هر نوع حرکتی) .
- مورفولوژی اسپرم: به شکل اسپرم گفته می شود .
- اسپرم غیرطبیعی: بیش از 4 درصد اسپرمها با شکل غیرطبیعی
- حجم مایع منی: به مقدار مایع منی که به میلیلیتر بیان می شود ، گفته می شود .
- کاهش حجم مایع منی (هیپواسپرمی): اگر حجم منی کمتر از 1.5 میلیلیتر باشد ، اطلاق می گردد .
پزشک شما ممکن است آزمایشات دیگری را نیز برای بررسی علت کم تحرکی اسپرم شما تجویز کند، مانند:
- آزمایش خون: برای بررسی سطح هورمون‌ها، مانند تستوسترون، FSH و LH
- آزمایش ژنتیک: برای بررسی نقص‌های ژنتیکی که می‌توانند بر تولید اسپرم تأثیر بگذارند
- تصویربرداری: مانند سونوگرافی یا ام آر آی برای بررسی انسداد در مجرای ادراری
در اغوش گرفتن ، نوازش و بوسیدن فرزند بزرگترین لذت برای تمام پدر و مادر هاست ، امیدوارم بزودی این لذت نصیبتان گردد .
درمان
درمان کم تحرکی اسپرم به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است با تغییرات سبک زندگی، مانند:
- ترک سیگار
- کاهش مصرف الکل
- کاهش مصرف مواد مخدر
- کاهش وزن
- پوشیدن لباس زیر گشاد
- کاهش استرس
می‌توان کم تحرکی اسپرم را بهبود بخشید.
در موارد دیگر، ممکن است دارو یا درمان‌های دیگری مانند:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: برای درمان عفونت‌هایی مانند اپیدیدیمیت و اورکیت
- هورمون درمانی: برای متعادل کردن هورمون‌هایی مانند تستوسترون، FSH و LH
- جراحی: برای رفع انسداد در مجرای ادراری، ترمیم واریکوسل
- تکنیک‌های کمک باروری: مانند تلقیح داخل رحمی (IUI) یا لقاح آزمایشگاهی (IVF) ، نیاز باشد.
داروهایی که ممکن است برای درمان کم تحرکی اسپرم استفاده شوند عبارتند از:
- کلومیفن سیترات: این دارو به افزایش سطح هورمون‌های FSH و LH کمک می‌کند که برای تولید اسپرم ضروری هستند.
- hCG: این هورمون به تحریک تولید اسپرم توسط بیضه‌ها کمک می‌کند.
- آناستروزول: این دارو با کاهش سطح استروژن به افزایش سطح تستوسترون کمک می‌کند.
تکنیک‌های کمک باروری : برای زوج‌هایی که بعلت کم تحرکی اسپرم باردار نمی شوند استفاده می شود ، و عبارتند از:
- تلقیح داخل رحمی (IUI): در این روش، اسپرم شسته شده مستقیماً به داخل رحم زن تزریق می‌شود.
- لقاح آزمایشگاهی (IVF): در این روش، تخمک زن کشیده می شود و در آزمایشگاه با اسپرم مرد بارور می‌شود . جنین حاصل (رویان) سپس به رحم زن منتقل می‌شود تا بارداری رخ دهد.
پیش‌بینی کم تحرکی اسپرم
پیش‌بینی کم تحرکی اسپرم به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد، با درمان می‌توان کم تحرکی اسپرم را بهبود بخشید و باروری را افزایش داد. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده‌اند که جراحی واریکوسل می‌تواند در 40 تا 60 درصد موارد باعث بهبود تعداد اسپرم و مورفولوژی شود.
در موارد دیگر، کم تحرکی اسپرم ممکن است دائمی باشد. با این حال، تکنیک‌های کمک باروری مانند IUI و IVF می‌توانند به زوج‌هایی که بعلت کم تحرکی اسپرم ، در باردار شدن مشکل دارند کمک کنند تا باردار شوند.
نرخ موفقیت تکنیک‌های کمک باروری به عوامل مختلفی از جمله سن زن، کیفیت تخمک و علت کم تحرکی اسپرم بستگی دارد. به طور کلی، نرخ موفقیت IUI حدود 10 تا 20 درصد و نرخ موفقیت IVF حدود 30 تا 40 درصد است.
اگر نگران کم تحرکی اسپرم هستید، چه باید کرد؟
اگر نگران کم تحرکی اسپرم هستید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما می‌تواند آزمایش اسپرموگرام را برای بررسی سلامت اسپرم درخواست کند و در صورت نیاز، شما را برای درمان یا مشاوره بیشتر به یک متخصص ناباروری ارجاع دهد.
در اینجا چند نکته دیگر وجود دارد که باید به خاطر داشته باشید:
- سبک زندگی سالم داشته باشید: این شامل ترک سیگار، محدود کردن یا قطع مصرف الکل، داشتن یک رژیم غذایی سالم ، و ورزش منظم است .
- استرس خود را کنترل کنید: استرس می‌تواند بر سطح هورمون شما تأثیر بگذارد و بر باروری شما تأثیر منفی بگذارد.
- از گرم شدن بیش از حد بیضه‌ها خودداری کنید: لباس زیر گشاد بپوشید و از حمام آب گرم و سونا خودداری کنید.
- اگر برای باردار شدن مشکل دارید، صبور باشید: ممکن است چند ماه یا حتی چند سال طول بکشد تا با کم تحرکی اسپرم ( آستنواسپرمی ) همسرتان باردار شود.
خدمات دیگر کلینیک دکتر ایزدی
ما در کلینیک تخصصی دکتر عنایت الله ایزدی این افتخار را داریم که توانسته ایم خدمات گوناگونی را در بهترین کیفیت و بالاترین اثر بخشی برای بیماران محترم انجام دهیم.خدمات تخصصی این کلینیک تخصصی عبارتند از : اهدای اسپرم ( اسپرم اهدایی ) – جنین اهدایی – ناباروری مردان – رحم اجاره ای و IUI .
به امید روزی که با مهرورزی و درآغوش کشیدن فرزندتان خوش آیندترین لذت دنیا را تجربه کنید .
پایان
